GGZ in de Wijk/

Stadsdeel Nieuw-West

Samen werken aan een wijk waar iedereen welkom is

In 2019 deed de aanpak GGZ in de Wijk zijn intrede in stadsdeel Nieuw-West. De wens om het stadsdeel inclusief te maken voor alle bewoners mét of zonder GGZ-achtergrond, stond daarbij hoog op de agenda. Een wijk die voor iedereen klaarstaat draagt bij aan participatie, inclusie en herstel. Door veilige netwerken en gemeenschappen te faciliteren, bouwt GGZ in de Wijk aan een vangnet voor mensen in een kwetsbare positie: een toegankelijke wijk waar iedereen zich thuisvoelt en welkom is.

Door bewoners met GGZ-ervaring in de wijk te betrekken, ontstaat ruimte voor de ander.

De basis wordt daarbij gevormd door GGZ-instellingen, welzijnsorganisaties, ervaringsdeskundigen en de gemeente.
In Amsterdam Nieuw-West wordt deze vierhoek gevormd door:

Stadsdeel Nieuw-West

In Nieuw-West wonen verschillende kwetsbare mensen relatief dicht op elkaar. Om de participatie-mogelijkheden van deze groep te vergroten, startte in 2019 de aanpak GGZ in de Wijk in Osdorp. Inmiddels is de aanpak ook in andere delen van het stadsdeel ingezet. In Slotermeer en Geuzenveld speelt namelijk een soortgelijke problematiek.

Doel is sociale inclusie te vergroten voor mensen die kwetsbaar zijn als gevolg van GGZ-problematiek. De wensen en mogelijkheden van de bewoners zijn het uitgangspunt bij het vinden van een goede aansluiting met activiteiten in de buurt.

GGZ inGeest

Ieder mens is uniek. De aanpak naar herstel dus ook. Met die kennis biedt GGZ inGeest gespecialiseerde psychiatrische zorg aan jongeren, volwassenen en ouderen. Met oog voor hun persoonlijke situatie en naaste omgeving en waar mogelijk of nodig samen met netwerkpartners, zoals welzijnsorganisaties, de gemeente, GGD, UWV en andere partijen. Binnen het project van GGZ in de Wijk brengt GGZ inGeest specialistische kennis in over mensen met een GGZ-achtergrond.

TEAM ED

Ervaringsdeskundigen van TEAM ED organiseren laagdrempelige activiteiten in de Huizen van de Wijk. In deze zogenoemde EDplaatsen staat sociaal en maatschappelijk herstel centraal. Iedereen is er welkom – als deelnemer en na verloop van tijd mogelijk ook als vrijwilliger. Daarnaast ondersteunen de ervaringsdeskundigen van TEAM ED kwetsbare buurtbewoners individueel in de Vliegende Brigades en dragen zij hun kennis over in trainingen en workshops.

Combiwel

Combiwel is een Amsterdamse organisatie die zich inspant om de collectieve leefbaarheid in de stad te verbeteren. Dat doet Combiwel in opdracht van de gemeente en in samenwerking met stadsdelen, buurtorganisaties, vrijwilligers, onderwijs, ketenpartners, onder-nemers en vooral ook met de direct betrokkenen: de Amsterdammers.

Combiwel vertegenwoordigt binnen het project (de kennis van) het totale welzijnsaanbod in stadsdeel Nieuw-West.

Herstel in Nieuw-West

De aanpak GGZ in de Wijk heeft in Nieuw-West veel samenwerkingen opgeleverd. Hierdoor ontstond een stevig sociaal vangnet voor kwetsbare buurtbewoners. Door de wijk op een laagdrempelige manier te ontsluiten, ontstond een hechte gemeenschap van buurtbewoners en professionals. Kwetsbare buurtbewoners weten steeds beter hun weg te vinden in de buurt en bouwen duurzame sociale relaties op. De ervaringsdeskundigen spelen hierbij een belangrijke verbindende rol, ook als het even niet goed gaat.

Hoe wij dit doen

Training en verminderen van stigma

Professionals, vrijwilligers en buurtbewoners beter toerusten om onbegrepen gedrag te duiden en het stigma rond psychiatrische problematiek bespreekbaar maken. Dit doen wij door deskundigheidsbevordering: workshops, trainingen, voorlichting. Onder andere aan de politie, tijdens wijktafels en casus-besprekingen, of middels breed toegankelijke Q&A’s.

Vergroten van inclusie

Het aansluiten van het welzijnsaanbod op vragen en behoeften van bewoners met een GGZ-ervaring. Door ervoor te zorgen dat mensen warm worden ontvangen en te coachen op een ggz-vriendelijke houding, zorgen wij ervoor dat het welzijnsaanbod toegankelijk is voor een brede doelgroep. De ervaringsdeskundigen spelen hierin een belangrijke verbindende rol.

Versterken van veiligheid

De toeleiding van de doelgroep naar passende zorg en/of welzijnsactiviteiten. Doordat bewoners in het brede netwerk gekend zijn, is het mogelijk om mensen passend door te verwijzen naar voorzieningen in de buurt en indien nodig ook naar de formele zorg. Signaleren van uitval maakt dat bewoners zich veiliger voelen en gekend. De stap terug naar meedoen als het weer kan wordt hierdoor kleiner.

Deskundigheidsbevordering

Hoe ga je om met bepaald gedrag? Hoe geef je ruimte? En hoe geef je je grenzen aan? Kennis over gedrag is essentieel, wanneer professionals en vrijwilligers omgaan met mensen met een psychische kwetsbaarheid. Daarom biedt GGZ in de Wijk de basistraining Bouwstenen voor een GGZ-vriendelijke wijk. Daarnaast geven de coaches in samenwerking met GGZ inGeest/Prezens uiteenlopende maatwerktrainingen, individuele coaching en advies.

Samenwerken als kans

De Groene Kans: Duurzaamheid als platform voor ontmoeting en inclusie

Vanuit GGZ in de Wijk is op 14 april 2020 samen met een buurtwerker van Combiwel een start gemaakt met het project De Groene Kans. Onder de paraplu van duurzaamheid ontstond een platform voor het bevorderen van inclusie, samenwerking en sociaal ondernemerschap. Het project is ontstaan tijdens de coronacrisis. Veel mensen in de wijk hadden behoefte aan extra ondersteuning en een veilige plek om elkaar buiten te ontmoeten.

Sindsdien haalt De Groene Kans wekelijks groenten, brood en ander eten op en verdeelt dat samen met buurtbewoners. Het platform brengt duurzame contacten tot stand. Daarmee biedt het een kans om mensen met een GGZ-kwetsbaarheid, ouderen en iedereen die het lastig vindt om aansluiting te vinden, mee te laten doen.

Door over grenzen heen te kijken, zijn ook in tijden van crisis nieuwe vormen gevonden voor ontmoeting en verbinding. De aantrekkingskracht van het thema duurzaamheid zorgt dat er wekelijks verschillende groepen buurtbewoners samenkomen.

Relevant en normaliserend

De Groene Kans is voor iedereen in de buurt relevant: hulpverleners ontmoeten hun cliënten in een geborgen sfeer en mensen die dat goed kunnen gebruiken krijgen extra boodschappen en leggen duurzame contacten. Ook gaat het project voedselverspilling tegen en zijn supermarkten lokaal betrokken. Het platform voldoet aan de behoefte aan sociaal contact en verbinding. Samen eten delen in het kader van minder voedselverspilling zorgt ervoor dat er geen stigma of schaamte is. Meerwaarde: mensen die contact of de boodschappen hard nodig hebben, worden geholpen zonder in een uitzonderingspositie terecht te komen.

Handboek
Mens tussen de mensen (2019)

Onderzoek
GGZ in de Wijk – verslag van een verkenning van de impact voor cliënten (2018)

Factsheet
GGZ in de Wijk, Amsterdam Zuid (2018)

De Groene Kans
De Groene Kans: Duurzaamheid als platform voor ontmoeting en inclusie (2018)

Spiegels in het welzijnswerk
Spiegels in het welzijnswerk: ervaringsdeskundigheid als gelijkwaardige kennisbron (2021)

Trainingsmateriaal
Bouwstenen voor een GGZ-vriendelijke wijk (2020)

Verhalenbundel
Verhalen over een wijk waar iedereen welkom is (2020)

Interview
Amsterdam-Zuid: een GGZ-vriendelijke wijk (2019)

Amsterdam/editie Oost
Gezien worden als mens tussen de mensen (2019)

Interview GGZ in de Wijk Oost
Terugkijken op een jaar GGZ in de wijk (2020)

Interview Oost
‘Achter elke vraag kunnen 10 vragen zitten’ (2020)

Wij staan open voor al uw vragen.

De coaches van GGZ in de Wijk zijn afkomstig uit het werkveld van GGZ en welzijn. Zij zijn het aanspreekpunt voor ketenpartners in zorg, welzijn, maatschappelijke dienstverlening en wijkzorg.

Heeft u in uw werk te maken met mensen met een psychische kwetsbaarheid? Heeft u een vraag of wilt u ondersteuning of advies in het omgaan met moeilijk te begrijpen gedrag, belt u dan met één van de coaches. Wilt u meer informatie over de inzet van een ervaringsdeskundige? Belt u dan met de coördinator van TEAM ED.

Neem contact op